Γιατί είναι σημαντικός ο στρατηγικός σχεδιασμός;
Οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν φιλόδοξα σχέδια ανάπτυξης. Λίγες από αυτές τα αντιλαμβάνονται και ακόμα λιγότερες τα εντάσσουν σε ένα πλάνο το οποίο θα τους οδηγήσει να κατανοήσουν τις τακτικές που πρέπει να ακολουθήσουν, ώστε να πετύχουν τους στόχους τους. Σε αυτό βοηθά ο στρατηγικός σχεδιασμός. Σε παλαιότερη μελέτη επτά από τις οκτώ εταιρείες σε ένα παγκόσμιο δείγμα 1.854 μεγάλων εταιρειών απέτυχαν να επιτύχουν κερδοφόρα ανάπτυξη. Δηλαδή, αυτές οι εταιρείες δεν μπόρεσαν να επιτύχουν 5,5% ετήσια πραγματική αύξηση των εσόδων και των κερδών, ενώ κέρδισαν το κόστος κεφαλαίου τους (ένα μάλλον μέτριο εμπόδιο). Ωστόσο, το 90% των εταιρειών στη μελέτη είχαν αναπτύξει λεπτομερή στρατηγικά σχέδια με πολύ υψηλότερους στόχους.
Γιατί τα αποτελέσματα διαχρονικά αποκλίνουν από τους στόχους
Μια έρευνα του Harvard αποκαλύπτει ότι, κατά μέσο όρο, το 95% των εργαζομένων μιας εταιρείας δεν γνωρίζουν ή δεν κατανοούν τη στρατηγική της. Εάν οι εργαζόμενοι που είναι πιο κοντά στους πελάτες και οι οποίοι εφαρμόζουν τις διαδικασίες που δημιουργούν αξία δεν γνωρίζουν τη στρατηγική, σίγουρα δεν μπορούν να βοηθήσουν τον οργανισμό να την εφαρμόσει αποτελεσματικά.
Συγκεντρώσαμε ορισμένα στατιστικά που αναλύουν σε μεγαλύτερο βάθος τα προβλήματα:
- To 90% των επιχειρήσεων δεν εκτελούν σωστά τη στρατηγική τους
- Το 85% των διοικήσεων δαπανούν λιγότερο από μια ώρα το μήνα για να συζητήσουν τη στρατηγική τους, ενώ το 50% καθόλου χρόνο.
- Το 60% των επιχειρήσεων δεν συνδέουν τις οικονομικές τους προβλέψεις με στρατηγικές προτεραιότητες
- To 70% των mid-level Managers δεν έχουν απολαβές συνδεδεμένες με την στρατηγική
- Το 99% των επιχειρήσεων δεν έχουν ένα πιο σημαντικό στόχο ή δεν κατανοούν πλήρως την πρόταση αξίας τους (value proposition)
Από τα παραπάνω στοιχεία καταλαβαίνει κάποιος του λόγους για τους οποίους δεν επιτυγχάνονται τα επιθυμητά αποτελέσματα. Οι περισσότεροι πηγάζουν από την απουσία του στρατηγικού σχεδίου.
Κίνδυνοι όταν δεν υπάρχει στρατηγικό σχέδιο
Εάν οι οργανισμοί αποτύχουν να προβλέψουν ή να προετοιμαστούν για θεμελιώδεις αλλαγές, μπορεί να χάσουν πολύτιμο χρόνο και δυναμική για να τις καταπολεμήσουν όταν συμβούν. Αυτά τα θεμελιώδη στοιχεία της επιχείρησης είναι οι προσδοκίες των πελατών, το ηθικό των εργαζομένων, οι κανονιστικές απαιτήσεις, οι ανταγωνιστικές πιέσεις και οι οικονομικές αλλαγές, τα οποία είναι σχεδόν πάντα ρευστά.
Συχνά οι επιχειρήσεις επιτυγχάνουν ένα επίπεδο επιτυχίας και στη συνέχεια σταματούν. Ο στρατηγικός σχεδιασμός σας βοηθά να αποφύγετε την παύση ή την καθυστέρηση και να προσπεράσετε τα εμπόδια.
Η τυχαία επιτυχία είναι επικίνδυνη. Η επιτυχία χωρίς σχέδιο είναι δυνατή και υπάρχουν πολλά παραδείγματα επιχειρήσεων που έχουν επιτύχει χωρίς σχέδιο. Εάν είστε ένας από αυτούς, θεωρήστε τον εαυτό σας τυχερό, αλλά κάντε αυτήν την ερώτηση: “Θα μπορούσαμε να μεγαλώσουμε και να γίνουμε ακόμα πιο επιτυχημένοι αν είχαμε οργανωθεί λίγο καλύτερα;” Είμαστε πρόθυμοι να στοιχηματίσουμε ότι η απάντησή είναι ναι.
Ένας άλλος κίνδυνος είναι ότι η έλλειψη στρατηγικού σχεδίου επηρεάζει αρνητικά τη στάση της ομάδας ενός οργανισμού. Οι εργαζόμενοι που βλέπουν την έλλειψη σκοπού μέσα σε έναν οργανισμό δεν έχουν καμία αίσθηση ενός μεγαλύτερου σκοπού. Οι άνθρωποι χρειάζονται έναν λόγο για να έρχονται στη δουλειά κάθε μέρα (εκτός από τον μισθό).
Η έλλειψη κατεύθυνσης οδηγεί σε προβλήματα ηθικού επειδή, όσον αφορά τους υπαλλήλους σας, το μέλλον είναι αβέβαιο, απρόβλεπτο και εκτός ελέγχου. Αυτά τα καταθλιπτικά συμπεράσματα μπορούν να θεωρηθούν μόνο ως απειλή για τον εργοδότη, η οποία επηρεάζει αρνητικά την παραγωγικότητα.
Πως βλέπουμε στη Strategy Ring το στρατηγικό σχεδιασμό
Ανθρωποκεντρικό σχέδιο
Ξεκινά με τις ανάγκες, τα θέλω και τις επιθυμίες. Η ενεργοποίηση της στρατηγικής πρέπει να ξεκινάει με τους ανθρώπους στο προσκήνιο. Τόσο αυτοί που έχουν την ευθύνη να δημιουργήσουν τη στρατηγική, όσο και οι ιδρυτές-διοίκηση ή οι εργαζόμενοι είναι βασικά συστατικά ώστε να γίνει πραγματικότητα.
Για να γίνει σωστά το στρατηγικό σχέδιο, πρέπει να κατανοήσουμε σε βάθος το όραμα των μετόχων, τη λειτουργία της επιχείρησης, της διοίκησης και όλων των εμπλεκομένων, έτσι ώστε να μετατραπούν σε ουσιαστικές δράσεις για ολόκληρο τον οργανισμό.
Ρεαλιστικό σχέδιο
Η στρατηγική έχει άμεσο συσχετισμό με τις επιλογές και τις αποφάσεις. Σχεδιάζοντας τις στρατηγικές επιλογές και δίνοντάς τους μορφή, όπως παρουσιάζοντας ή δοκιμάζοντάς τις, μπορείς να μάθεις περισσότερα για αυτές και πως θα λειτουργούσαν στην πραγματικότητα.
Μπορείς να πειραματιστείς με τις επιλογές, πριν να δαπανήσεις σημαντικούς πόρους σε αυτές.
Δημιουργώντας στρατηγικό σχέδιο θα διακρίνεις πτυχές ή προβλήματα που δεν είχες σκεφτεί. Το σημαντικότερο είναι ότι θα δημιουργήσει αυτοπεποίθηση για τις επιλογές ή τις αποφάσεις που έχουν παρθεί.
Δομημένο σχέδιο
Οι σχεδιαστές της στρατηγικής ξοδεύουν πολύ χρόνο να κατανοήσουν πλήρως το σύστημα και τη λογική στην οποία οι επιλογές τους, θα επιτύχουν ή θα αποτύχουν. Ψάχνουν να σχεδιάσουν την κατάλληλη υποδομή υποστήριξης, ώστε να υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας.
Δεν είναι αρκετό να παίρνεις σημαντικές αποφάσεις. Πρέπει να προετοιμάζουμε την υποδομή και το σύστημα που θα επιτρέψει στους ανθρώπους να κάνουν ενέργειες και δράσεις για την υλοποίηση της στρατηγικής.
Αποτυπώνοντας τη στρατηγική σας δομημένα, θα χτίσετε μια πιο σταθερή και ανθεκτική επιχείρηση, και θα είστε σε θέση να ζητάτε σε κάποιους να αποφασίζουν, πάνω σε συγκεκριμένες στρατηγικές κατευθύνσεις.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι παρόλο που η στρατηγική σας μπορεί να είναι εκτεταμένη και δομημένη, πρέπει να παραμένει ευέλικτη. Όπως υποστηρίζει ο Christensen στο Disruptive Strategy, η στρατηγική μιας επιχείρησης πρέπει να εξελίσσεται ανάλογα με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που συναντά.
Ο στρατηγικός σχεδιασμός παρέχει σαφήνεια, κατεύθυνση και εστίαση σε ένα οργανισμό.
Ένα στρατηγικό σχέδιο οδηγεί την οργανωτική ευθυγράμμιση.
Ένα σχέδιο επικοινωνεί το μήνυμά σας.
Η στρατηγική χωρίς τακτικές είναι η πιο αργή διαδρομή προς τη νίκη. Οι τακτικές χωρίς στρατηγική είναι ο θόρυβος πριν την ήττα.
Σουν Τζου
Kaplan, Robert S. and Norton, David P. “The Officer of Strategy Management.” Harvard Business Review. October 2005. https://hbr.org/2005/10/the-office-of-strategy-management
Project Management Institute. “Why Good Strategies Fail: Lessons for the C-suite.” The Economist. 2013.
https://www.pmi.org/-/media/pmi/documents/public/pdf/learning/thought-leadership/whygood-str ategies-fail-report.pdf
Project Management Institute. “Why Good Strategies Fail: Lessons for the C-suite.” The Economist. Quote: Greenwood, Peter. 2013.
https://www.pmi.org/-/media/pmi/documents/public/pdf/learning/thought-leadership/whygood-strategies-fail-report.pdf, 16.
Αφήστε μια απάντηση